Als leerkracht in het basisonderwijs weet je hoe belangrijk het is dat kinderen zich prettig voelen in de klas. Maar hoe weet je nu hoe het met die sfeer zit? Je kunt dit doen door er regelmatig naar te vragen. Dat kan klassikaal, maar dat heeft ook weer het nadeel van de heersende groepsdynamiek. Voel je je vrij om af te wijken van de norm? Voel je je vrij om te zeggen wat je werkelijk wilt zeggen. In dit blog vertel ik je waarom het belangrijk is om regelmatig de sfeer te peilen en hoe je het op een simpele manier kunt doen.
Waarom is Het Belangrijk om de Sfeer in de Klas te Checken?
Een fijne sfeer in de klas is niet alleen goed voor de leerprestaties, maar ook voor het welzijn van de kinderen. Ze voelen zich veiliger, zijn gemotiveerder en er zijn minder gedragsproblemen. Als er iets is wat we in de evaluatie van de begeleiding van dynamische groepen terugkrijgen is dat de leerresultaten vooruit springen als de sfeer in de klas weer ontspannen is. Als leerkracht zie je echt niet alles. Onmogelijk. Daarom is het handig om regelmatig even te polsen hoe de kinderen de sfeer in de klas ervaren. Hier zijn een paar redenen waarom je dit zou moeten doen:
- Problemen Voorkomen: Door vroeg te weten wat er speelt, kun je problemen aanpakken voordat ze groter worden.
- Betere Leeromgeving: Een fijne sfeer zorgt ervoor dat kinderen beter kunnen leren.
- Individuele Behoeften: Niet ieder kind voelt zich altijd even prettig. Door te vragen hoe het gaat, kun je beter inspelen op individuele behoeften.
- Groepsdynamiek: Soms zijn er groepsproblemen die je niet direct opmerkt. Regelmatig checken helpt je deze op tijd te zien.
De Thermometer: Eenvoudig en Doeltreffend
Download de thermometer via deze link, Thermometer is een simpele manier om te peilen hoe het met de sfeer in de klas staat.Thermometeren hier is de uitleg hoe je het kunt doen:
1. Voorbereiding: Download de thermometer met drie vragen:
- Hoe vind je de sfeer in de klas?
- Hoe is je relatie met de juf of meester?
- Hoe is je relatie met de andere kinderen?
Laat de kinderen een cijfer geven van 1 tot 10, waarbij 1 staat voor “helemaal niet fijn” en 10 voor “heel erg fijn”. 2. Analyse: Bekijk de cijfers. Bij een score van 6 of lager, plan je een kort gesprekje met het kind om te horen waarom hij of zij dit cijfer heeft gegeven en wat er anders zou moeten om het beter te maken. 3. Actie: Gebruik de informatie om gerichte acties te ondernemen. Dit kan iets kleins zijn voor één kind of een grotere interventie voor de hele groep.
Wat de Thermometer kan Onthullen
Laat je verrassen door wat je ontdekt met de Thermometer. Soms zijn het kleine dingen die voor kinderen heel belangrijk zijn. Ik herinner me een keer dat een leerkracht hoorde dat hij altijd boos keek, waardoor een kind dacht dat hij vaak boos op hem was. Een ander kind had last van geluiden die een klasgenoot maakte. Zulke feedback kost weinig tijd om te verzamelen, maar kan heel waardevol zijn voor het welbevinden in de klas.
Een Groepsactiviteit: Leren Zonder Regels
Soms komen er dingen naar voren die op groepsniveau spelen. Stel dat blijkt dat er veel ruzie is tijdens het buitenspelen. Kinderen zijn het oneens over spelregels of willen niet accepteren dat iemand de leiding neemt. Dit is een mooie kans om hier in de klas over te praten. Verdeel de klas in groepjes van vier en geef ze de opdracht om een spel te bedenken zonder spelregels. Observeer wat er gebeurt: wie neemt de leiding, wie volgt en wie raakt gefrustreerd? Bespreek daarna wat je hebt gezien en leer van de ervaringen. Dit is niet alleen leerzaam, maar ook een leuke les in burgerschap!
Simpel Evaluatie-Instrument voor Jonge Kinderen
Hier is een makkelijk evaluatie-instrument dat je kunt gebruiken voor jonge kinderen. Doe dit 1:1 of in kleine groepjes. Zorg dat je 3 pictogrammen bij de hand hebt. Een ‘ik voel me fijn’ picto, een ’ik voel me neutraal’ picto en een ‘ik voel me niet fijn’ picto. Of maak gebruik van de download. Download de thermometer via deze link, Stel drie vragen:
- Hoe voel je je in de klas?
- Hoe vind je het contact met de juf/meester?
- Hoe vind je het contact met je klasgenoten?
En vraag de leerling de picto aan te wijzen die past bij deze vraag. Wat je ook kunt doen is de pictogrammen kiezen die je graag wilt gebruiken. Er losse kaartjes van te maken door ze te printen en leerlingen te vragen een kaartje te pakken.
- Voorbereiding:
- Print de lijst of maak losse pictogrammen
- Instructie:
- Leg uit dat ze een picto kunnen pakken Een ‘ik voel me fijn’ picto, een ’ik voel me neutraal’ picto en een ‘ik voel me niet fijn’ picto.
- Instructie:
- Maak voor jezelf aantekeningen zodat je er later nog op terug kan komen, eventueel een gesprek te plannen met de ouders, deze leerling extra observeert tijdens het samen spelen of buiten spelen
- Probeer te begrijpen waarom een leerling zich niet fijn voelt en onderzoek wat beter kan.
Conclusie
Regelmatig de sfeer in de klas checken is essentieel voor een fijne en veilige leeromgeving. De Thermometer hanteren is een simpele maar effectieve manier om dit te doen. Het helpt je om problemen vroeg te signaleren en aan te pakken, en draagt bij aan een betere groepsdynamiek. Probeer het eens uit en zie welke inzichten je opdoet. We horen graag van jou hoe het gaat met de sfeer in jouw klas! Deel je ervaringen hieronder of stuur een anonieme mail met het thema dat speelt in jouw groep. Zo kunnen we elkaar inspireren en samen werken aan een betere leeromgeving voor onze kinderen.
Met verschillige groet, Jelly.
